Bedrijfsvoering

De hoofddoelstelling van het programma Betrouwbare Overheid is het leveren van een transparante, toegankelijke en betrouwbare dienstverlening. De onderliggende doelstellingen waar we in het programma Betrouwbare Overheid in 2026 aan werken (en waar in 2025 nog meetbare aanvullende doelstellingen voor worden geformuleerd) zijn:

• Betrouwbare processen en ketens: De inzet is om te borgen dat de processen van de gemeente Tilburg in toenemende mate inzichtelijk en transparant zijn. En veilig, integer en efficiënt worden uitgevoerd. Waarbij we voldoen aan wet- en regelgeving en waarbij we klantwaarde leveren via het borgen van de kwaliteit van onze producten en diensten.
• Zorgvuldige en rechtmatige behandeling van gegevens: We bewaren alle gegevens veilig, borgen dat ze correct zijn en gebruiken deze alleen waarvoor ze nodig zijn. Zodat we de privacy van onze inwoners kunnen beschermen en processen baseren op de verwerking van de juiste informatie. Zodat we het vertrouwen in onze dienstverlening kunnen versterken. Ten aanzien van het op orde krijgen en structureren van met name de informatiehuishouding voorzien we dat nadere aanvullende inzet waarschijnlijk nog nodig is. Een goede informatiehuishouding is immers een basis voor een succesvolle uitrol van het programma Betrouwbare Overheid.
• Informatiebewuster ambtelijk vakmanschap: We zetten in op het deskundig en integer omgaan met informatie, met oog voor relevante wetgeving.
• Specifiek ten aanzien van de thema's Veilige publieke taak (VPT) en integriteit binnen het programma willen we deze verder doorontwikkelen en verder professionaliseren. Dit is noodzakelijk omdat het aantal meldingen op VPT en Integriteit de afgelopen jaren fors is gestegen en de complexiteit van de meldingen en bijbehorende onderzoeken eveneens is toegenomen. Om deze doorontwikkeling en de ingezette lijn te kunnen borgen en voortzetten wordt structureel extra formatie beschikbaar gesteld, alsmede budget voor integriteitsonderzoeken.

• De ontwikkeling van de organisatie is belangrijk om te kunnen blijven inspelen op interne en externe ontwikkelingen. We werken verder aan het versterken van de netwerkorganisatie binnen de gemeente Tilburg. Om zo de samenwerking en efficiëntie te bevorderen, zodat lopende werkzaamheden en veranderingen samenkomen. 
• Naast de concernopgave ‘organisatieontwikkeling nabij en verbonden’, is organisatieontwikkeling ook onderdeel van de afdelingen en de grote opgaven. In de huidige fase van de ontwikkeling van onze organisatie is het belangrijk om in samenhang op bepaalde doelen te versnellen. Daarnaast heeft de concernopgave Gebiedsgericht Werken grote impact op onze organisatie. Wij gaan in de concernopgave organisatieontwikkeling de basis leggen voor onze toekomstige organisatie, waarin gebiedsgericht werken samen met klantgedreven dienstverlening leidende en verbindende principes zijn. En waarbij ook de afstemming en samenwerking met de andere grote opgaven, transities en de lijnorganisatie wordt geborgd.
• De belangrijkste doelen in het programma organisatieontwikkeling zijn: bewuster keuzes maken, integraler samenwerken en consistenter inrichten en sturen. Het programma is vastgesteld voor de periode 2025-2027.

Om de maatschappelijke impact van de veranderingen door de voortschrijdende digitalisering in goede banen te leiden, staan we binnen Tilburg voor een mensgerichte manier van digitaliseren. In deze bestuursperiode is er daarom extra aandacht gekomen voor de maatschappelijke effecten van digitalisering. Langs vijf pijlers wordt hier uitvoering aan gegeven: Innovatie & Wendbaarheid, Digitale Inclusie, Data & Ethiek, Duurzame i-voorzieningen. Klantgedreven dienstverlening is de vijfde pijler die middels de kadernota Klantgedreven dienstverlening wordt vormgegeven. In het laatste kwartaal van 2025 zal de gemeenteraad de beleidsnotitie Digitalisering behandelen. In 2026 en in de periode daarna zal de ambitie en inzet gericht zijn op aandacht voor digitalisering door:

• Het begeleiden van inwoners die digitaal moeizaam meekomen, de energietransitie, het transparant kunnen zijn over gebruik van algoritmes en ondersteuning aan kleine ondernemers die veilig willen digitaliseren.
• Het gebruik van AI zal exponentieel gaan toenemen, zowel buiten als binnen onze organisatie. De noodzaak om onze (publieke en interne) data, informatiehuishouding, informatieveiligheid en ons ethisch handelen goed op orde te hebben wordt hiermee steeds groter. Dit heeft immers directe impact op hoe betrouwbaar en transparant we als organisatie kunnen zijn.
• Dit vraagt tevens om een organisatie met management en medewerkers met voldoende kennis en vaardigheden om ethisch handelen te borgen en deze ontwikkelingen bij te kunnen benen. Intern wordt daarom ook blijvend geïnvesteerd in het behouden en vergroten van digitale kennis en vaardigheden.

Binnen de pijlers digitalisering zullen in 2026 concreet de volgende activiteiten worden opgepakt.

Innovatie en Wendbaarheid:

• We blijven inzetten op het uitproberen van nieuwe technologieën en methodieken en indien deze succesvol zijn deze in productie nemen.
• We bevorderen multidisciplinair samenwerken en de slimme inzet van onze veranderkracht.
• Wij dragen bij aan de landelijke ontwikkeling Common Ground van de VNG, waaraan Tilburg zich heeft gecommitteerd.
• Waar mogelijk gebruiken we de inzet van Artificiële Intelligentie om het (wellicht) mogelijk te maken slimmer te gaan werken.

Digitale Inclusie:

• Digitale ongelijkheid vergroot de reeds bestaande ongelijkheid tussen burgers en ondernemers. Om deze kloof te voorkomen en zelfs te verkleinen continueren we het beleid voor digitale inclusie en toegankelijkheid ook na 2026. Samen met inwoners, ondernemers en partners bepalen we welke concrete interventies en tools werken, en implementeren en evalueren we deze.
• Om de websites van gemeente Tilburg toegankelijk te maken en houden, voeren we, conform het actieplan digitale toegankelijkheid, zo’n 50 onderzoeken uit die inzicht geven in de status van digitale toegankelijkheid van de websites.

Data & Ethiek:

• De ontwikkelingen inzake data gedreven werken en artificiële Intelligentie gaan erg snel en bieden veel kansen. We gaan data in toenemende mate inzetten voor opgaven als gebiedsgericht werken, betrouwbare overheid, Omgevingswet, energietransitie, woningbouw, etc. Het is daarbij van vitaal belang om transparant te zijn over de gebruikte algoritmes. Het gebruiken en het onderhouden van de algoritmes vergt als gevolg daarvan steeds meer aandacht..
• Daarnaast moet, in aanvulling op bovenstaande, gezorgd worden voor transparantie bij het gebruik van data. Om data op een verantwoorde wijze in te zetten en te delen zal de informatiehuishouding van de gemeente verder op orde worden gebracht. En worden er daarom stappen gezet om de data-volwassenheid binnen Tilburg te vergroten. Bij het maken van keuzes over data en AI nemen wij de ethische aspecten mee, o.a. door de mogelijke inzet van een in te stellen ethische commissie.

Duurzame i-voorzieningen :

•  In 2026 zetten we in op het bepalen hoe we onze digitale soevereiniteit gaan waarborgen en wordt er een onderzoek opgestart naar mogelijkheden om een groenere ICT (green IT) te realiseren. Het onderwerp informatieveiligheid (NIS2/CER) krijgt uiteraard onvermoeid onze aandacht.

Communicatie en Participatie

• Inwoners, partners en ondernemers verwachten dat wij oog hebben voor hun verwachtingen en zorgen, zowel in de wijken, buurten en stad. Of het nu gaat om een klein project of een complex programma; communicatie en participatie verbindt inwoners en de gemeente in het realiseren van opgaven voor Tilburg. Dat doen wij vanuit het verhaal van onze organisatie met de kernwaarden gastvrij, verbindend, vernieuwend, daadkrachtig en betrouwbaar. Het geeft de gemeente houvast om vanuit deze waarden invulling te geven aan onze gemeentelijke opgaven. 
• Door met aandacht te luisteren en te verbinden maken wij begrijpelijk waarom wij de ene keer in gesprek zijn, dan handhaven, informatie verstrekken of een participatiebijeenkomst organiseren. Hierdoor zijn wij gastvrij en betrouwbaar. Met daadkracht zorgen wij voor de doorontwikkeling van ons vakmanschap en persoonlijk leiderschap. Er ligt een solide basis. Maar een veranderende rol, zoals het nadrukkelijker werken in netwerken en aan de grote transformaties, vraagt om andere vaardigheden. Daar scholen wij ons in. Deze beweging maar ook het continue aanscherpen van onze communicatieve middelen en -aanpak maakt ons vernieuwend.
• We werken steeds meer in netwerken. Daar ligt de focus voor communicatie en participatie in 2026. De opgaven in onze stad en dorpen zijn dusdanig dat je ze nooit alleen kunt oplossen. Daarom maken wij onderdeel uit van de gebiedsteams, werken mee in regionale samenwerkingsverbanden en sluiten met communicatie- en participatie expertise aan bij alle grote transformaties.

Privacy
In 2026 werken we verder aan het implementeren en professionaliseren van het onderwerp privacy bij de gemeente Tilburg.

• Zowel de eerste- als de tweedelijns privacy adviseurs zorgen ervoor dat de aandacht voor privacy in onze werkprocessen verder worden geborgd. In 2026 zal ook ingezet worden op het inrichten van het register van verwerkingen, dat alle processen bevat waarin persoonsgegevens voorkomen. Een implementatieplan hiertoe wordt in 2025 opgesteld.
• We zetten in 2026 verder in op het privacyproof maken van de organisatie, bijvoorbeeld door de coördinatie op datalekken. Er wordt doorlopend geïnvesteerd in het verhogen van het volwassenheidsniveau van de organisatie op het gebied van gegevensbescherming en privacy, om het risico van verkeerd gebruik van persoonsgegevens te beperken. Deze inspanningen worden gecoördineerd door de coördinator datalekken en inzageverzoeken, in nauwe samenwerking met de kwartiermaker privacy. Gezien de structurele aard van de benodigde verbeteringen en borging binnen de organisatie, is het mogelijk dat ook in 2027 verdere inzet vereist blijft.

Vervanging diverse ICT systemen

• Voor diverse ICT-systemen in onze organisatie lopen in 2026 of kort daarna contracten af waardoor aanbesteding en vervanging of aanpassing van systemen gepland staat. Voor vervanging van het financieel systeem JDE is in deze begroting een financiële herijking opgenomen gezien de omvang en impact. Maar ook voor andere (grote) systemen zoals o.a. de Suites voor het Sociaal domein, het burgerzakensysteem en het interne intranet-systeem is een vervangingstraject aan de orde. Dit brengt implementatiekosten met zich mee waar in principe geen budget voor beschikbaar is. Ook leiden nieuwe contracten en systemen veelal tot hogere structurele licentiekosten. We onderzoeken in hoeverre binnen bestaande budgetten ruimte is om deze kosten te kunnen opvangen of dat hier in 2026 een aanvullende budgetvraag gaat spelen.