Taakstellingen en stelposten
In het financieel beeld is rekening gehouden met de volgende taakstellingen/stelposten:
- Stelpost deskundigencommissie Van Ark
Richting Voorjaarsnota van het Rijk is tussen de VNG en het kabinet gesproken over de onbalans tussen taken en middelen in de jeugdzorg. In de Meicirculaire 2025 zijn voor de korte termijn middelen beschikbaar gesteld waarmee we de stijging van de lasten voor jeugdzorg deels kunnen compenseren. Voor de langere termijn is de compensatie onvoldoende. De commissie Van Ark brengt begin 2027 een nieuw advies uit over het structurele financiële kader voor de jeugdzorg. In afwachting van duidelijkheid over het financieel kader gaan we ervan uit dat de effecten voor jeugdzorg vanaf 2028 en verder € 0 zijn. Daarom nemen we een stelpost op van € 5,8 miljoen. Dit is in lijn met het begrotingsadvies van de VNG.
- S telpost bezuinigingen Jeugdzorg
Aanvullend op de besparingen uit de hervormingsagenda Jeugd zijn in de Meicirculaire 2025 onderstaande kortingen op het budget Jeugdzorg opgenomen.
- Korting in verband met Eigen bijdrage Jeugdzorg.
- Korting in verband met Beperken trajectduur jeugdzorg.
- Korting in verband met Indexeren opbrengst hervormingsagenda.
De verwachting is dat deze kortingen voor gemeenten budgettair neutraal uitpakken, omdat we hiervoor ook besparingen op de lasten kunnen realiseren. Daarnaast is afgesproken dat het Rijk de komende periode een nieuw onderzoek doet naar de haalbaarheid en inhoudelijke onderbouwing van de ingerekende besparingen. Op een later moment moeten Rijk en gemeenten dan opnieuw het gesprek voeren over het financieel kader vanaf 2028, met als doel om ook vanaf 2028 te komen tot een passend structureel financieel kader voor de uitvoering van de Jeugdzorg. Om deze redenen is voor de drie toegepaste kortingen een stelpost van in totaal € 11,8 miljoen in de begroting opgenomen. Daarmee is het budgettaire effect van de kortingen op € 0 gezet.
- Stelpost herverdeling Gemeentefonds
Op basis van onderzoek naar de verdeling van het Gemeentefonds ontvangt Tilburg minder middelen vanuit het Gemeentefonds dan nodig om voorzieningen en opgaven op een gelijkwaardig niveau te realiseren. In de jaren 2023-2025 zijn eerste stappen gezet om dit recht te zetten en hebben we in totaal € 37,50 per inwoner aan extra inkomsten uit het Gemeentefonds ontvangen. De afspraak was om vanaf 2026 verder te groeien naar de nieuwe verdeling van het Gemeentefonds. Vervolgonderzoeken voor de herverdeling zijn echter vertraagd, waardoor we voor 2026 nog geen positief effect kunnen inrekenen. Met ingang van 2027 worden deze vervolgstappen wel gezet, ongeacht het verloop van de onderzoeken. Op basis hiervan houden wij rekening met een eerste vervolgstap van € 15 per inwoner vanaf 2027 en een tweede stap van € 15 per inwoner vanaf 2028 (totaal € 7 miljoen structureel). Het totale ingerekende herverdeeleffect is daarmee € 67,50 per inwoner. Dat is ongeveer twee derde van het totale herverdeeleffect op basis van het oorspronkelijke onderzoek naar de verdeling van het gemeentefonds.
- Stelpost effectief en efficiënt (m.i.v. 2026 € 0,05 miljoen, oplopend naar € 0,9 miljoen vanaf 2028)
Effectief & Efficiënt komt voort uit de inschatting dat er effectiever en efficiënter gewerkt kan worden. Naast een kritische blik op impact en effectiviteit van activiteiten in de wijk, wordt er tegelijk ook gekeken naar andere activiteiten in de piramide van het sociaal domein én daarbuiten, inclusief mogelijkheden rond de effectievere inzet van gemeentepersoneel (in Tilburg én de regio). De realisatie van deze stelpost wordt gevonden door te onderzoeken of we meer dan nu met langjarige contracten kunnen werken binnen onze subsidies (dit geeft een voordeel op de handeling bij de instelling en intern), door de effectiviteit van de regionale netwerken te onderzoeken en daarbij tevens te kijken of onze inzet voor de regio ook gedragen wordt door de hele regio en door te kijken waar we zaken slimmer kunnen organiseren (zitten er geen dubbelingen in wat wij doen en wat onze partners doen). Het realiseren van deze stelpost loopt vertraging op, die in deze begroting is verwerkt.
Ingevulde stelposten vorige begroting (Programmabegroting 2025)
De volgende stelposten zijn in de Programmabegroting 2026 van concrete maatregelen voorzien:
- Subsidiekorting (m.i.v. 2026 € 1,15 miljoen)
Deze stelpost is ingevuld door een eenmalige korting van 0,8% op alle structurele subsidiebudgetten. Deze korting heeft een structureel effect. Een uitzondering op deze verlaging zijn subsidies die meerjarig zijn verleend en subsidieplafonds die reeds definitief zijn vastgesteld. Voor deze budgetten wordt de vermindering uitgesteld tot 2027.
- Stelpost groeirem organisatie (m.i.v. 2026 € 1,25 miljoen, oplopend naar € 2,5 miljoen vanaf 2028)
Deze stelpost is ingevuld door rekening te houden met lagere benodigde kosten per fte. We passen onze ramingssystematiek voor loonkosten hierop aan. Zie toelichting in hoofdstuk 3 Bedrijfsvoering.